Nhật Bản được biết đến là quốc gia có nền văn hóa vô cùng phong phú với sự xuất hiện của nhiều nghệ thuật truyền thống như trà đạo, thư pháp, bonsai và đặc biệt nhất phải kể đến Ikebana- cắm hoa nghệ thuật Nhật Bản. Để tìm hiểu rõ hơn về bộ môn nghệ thuật này mời mọi người cùng theo chân Midori Shop nhé.
Khởi nguồn vẻ đẹp cắm hoa nghệ thuật Nhật Bản
Cắm hoa nghệ thuật Nhật Bản hay còn được gọi là Ikebana là một bộ môn nghệ thuật truyền thống xuất hiện vào khoảng thế kỷ thứ 7 khi nền Phật Giáo từ Trung Hoa bắt đầu du nhập vào Nhật Bản. Từ chất liệu được lấy từ tự nhiên là những cành cây, hoa tươi, lá, cỏ… nghệ thuật cắm hoa Ikebana tựa như sẽ thổi hồn vào đó để tạo nên một bức tranh sống động. Ikebana không chỉ là một nghệ thuật cắm hoa đơn thuần mà thông qua các tác phẩm họ còn gửi gắm vào đó những triết lý sống sâu sắc.
Khác với nghệ thuật cắm hoa ở phương Tây thường sẽ tập trung để làm nổi bật thì với Ikebana sẽ chú trong vào ba yếu tố: sự đơn giản, tự nhiên và cân bằng.
- Sự đơn giản: Nghệ thuật cắm hoa Nhật Bản luôn đề cao đến sự hài hòa giữa con người và thiên nhiên. Tất cả được biểu hiện qua việc hoa, lá thường sẽ xuất hiện rất ít để tập trung tạo điểm nhấn cho cành chính trong tác phẩm.
- Sự tự nhiên: Đa số các hoa lá khi được cắm dựa theo nghệ thuật Ikebana sẽ không phải trải qua quá trình cắt tỉa, uốn nắn tạo hình quá nhiều. Việc này sẽ giúp các hoa lá có thể giữa được dáng vẻ mộc mạc, tự nhiên vốn có của mình.
- Sự cân bằng: Sự cân bằng về hình dán, màu sắc, tổng thể cũng là một điểm quan trọng trong nghệ thuật cắm hoa Nhật Bản. Khi sắp xếp vị trí đặt hoa lá cũng cần phải đảm bảo sự cân đối về mặt kích thước, hướng, vị trí.
Các phong cách trong cắm hoa nghệ thuật Nhật Bản
Ikebana nó không chỉ đơn giản là một hoạt động cắm hoa trang trí mà còn là biểu tượng của nghệ thuật, là sự tôn trọng vẻ đẹp của thiên nhiên được khơi gợi qua bàn tay của người nghệ nhân. Dưới đây là một số phong cách cắm hoa nghệ thuật Nhật Bản được sử dụng phổ biến nhất:
Phong cách Moribana
Moribana là lối phong cách cắm hoa dựa theo việc mô phỏng các loại hoa mọc trên cạn. Thông thường với phong cách này ta sẽ sử dụng bình thấp và kết hợp với các loại hoa, cỏ, lá, cành cây với nhiều hình dạng và kích thước khác nhau. Moribana mang đến một vẻ đẹp tinh khiết, mộc mạc, và tạo cảm giác gần gũi với thiên nhiên hơn. Moribana được xem là phong cách cắm hoa đơn giản nhất nên nó sẽ đặt biệt phù hợp với người mới bắt đầu muốn tìm hiểu về Ikebana.
Phong cách Rikka
Vào khoảng thế kỷ XVII, dựa trên các hoạt động dâng hoa của Phật giáo đã hình thành nên phong cách Rikka. Và Rikka cũng chính là phong cách cắm hoa lâu đời nhất trong Ikebana. Ở phong cách này các bình hoa cao, có miệng nhỏ thường được ưa chuộng do các cành cây sẽ được bó chặt với nhau và cắm vào kín bình. Đặc trưng cơ bản của phong cách Rikka gây ấn tượng bởi cách cắm hoa lộng lẫy, uy nghiêm thường thấy trong những nghi thức tráng lệ. Vì vậy phong cách Rikka thường được dùng trong những nghi lễ trang trọng là vật trang trí cho những tòa lâu đài của tầng lớp quý tộc và hoàng gia.
Phong cách Shoka
Shoka là bản tối giản từ phong cách Rikka giúp nó có giá trị ứng dụng phù hợp trong nhiều không gian và hoàn cảnh hơn. Phong cách này sử dụng ít hoa và cành lá hơn Rikka chỉ tập trung vào những đường nét tự nhiên và sự cân bằng trong bố cục. Shoka thường được sử dụng để trang trí nhà cửa, bàn làm việc hay những dịp đặc biệt.
Một số nguyên tắc cắm hoa nghệ thuật chuẩn Ikebana
Mỗi loại cành, hoa đều sẽ có những đặc trưng riêng vì vậy chúng ta cần phải đặc biệt chú ý những kỹ thuật nguyên tắc trong cắm hoa nghệ thuật:
Dùng nhiệt để uốn cong
Một số loại cây sẽ có một lớp nhựa cứng gây khó khăn trong việc chúng ta thực hiện uốn cong hay tạo hình. Thông thường những loại nhựa này sẽ mềm hơn khi tiếp xúc với nhiệt độ nóng. Một mẹo nhỏ là bạn có thể đặt cành cây mà mình muốn uốn vào ngọn nến đang cháy rồi tiến hành uốn cong theo nhu cầu của mình.
Dùng dây buộc
Đối với những loại hoa cắm nghệ thuật có thân rỗng, bạn có thể dễ dàng duỗi thẳng chúng bằng dây mỏng. Cách tiến hành này vô cùng đơn giản vì bản chỉ cần nhét dây đồng hoặc dây kẽm luồn từ phía dưới của cành hoa rồi dựng thẳng cành lên theo ý muốn của mình.
Sử dụng bình hoa ikebana
Với những cách cắm hoa thông thường, bình hoa thường cao và che hết cành hoa. Nhưng với nguyên tắc cắm hoa ikebana thì các bình thường sẽ được để cạn nhằm mục đích giúp cho cành hoa trở nên nổi bật hơn.
Ikebana không chỉ là một hình thức trang trí mà những tác phẩm của Ikebana còn toát lên vẻ đẹp tâm hồn đầy sức sống đồng, tạo nên sự kết nối giữa con người với thiên nhiên và mang lại những giây phút thư giãn thoải mái.
